با ورود ایران به عرصه تولید نیمه صنعتی فناوری ساخت کک سوزنی از انحصار خارج می شود

به گزارش روابط عمومی، نخستین نمایشگاه و جشنواره ملی فولاد ایران که دی ماه امسال در محل نمایشگاه های برج میلاد برگزار شد، مجالی بود برای همدلی فولادسازان بزرگ کشور. این نمایشگاه دستآورهای مهمی داشت که هر یک به تنهایی افتخار و موفقیتی برای صنعت فولاد سازی کشور محسوب می شود. خروج از انحصار تولید کک سوزنی کاهش وابستگی صددرصدی کشور به الکترود گرافیتی وارداتی، از جمله مسائلی است که ماه هاست ذهن تولیدکنندگان فولاد را به خود مشغول کرده است و اعضای انجمن ملی تولیدکنندگان فولاد ایران و کانون های اصلی تولید فولاد کشور، در تلاش برای کاهش این وابستگی به واردات این عنصر کلیدی در صنعت فولاد هستند. روز پنجشنبه 20 دی ماه، آخرین روز نمایشگاه در میان فولاد خراسان، فولاد مبارکه و شرکتی دانش بنیان تفاهم نامه سه جانبه ای منعقد شد تا با نظارت عالی معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری، تولید کُک سوزنی را، که فناوری آن در اختیار چند کشور معدود صنعتی در جهان است، به عنوان ماده اولیه تولید الکترود گرافیتی «بومی سازی» کند. این تفاهنامه که به همت فولاد خراسان و فولاد مبارکه و با حمایت صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر بین فولاد خراسان و فولاد مبارکه و شرکت دانش بنیان «پیشرو پژوهان کربن ققنوس» و همچنین با نظارت و حمایت مرکز شرکت های دانش بنیان معاونت عملی و فناوری ریاست جمهوری و با حمایت انجمن تولید کنندگان فولاد امضا شد بر تولید کک سوزنی در مقیاس نیمه صنعتی تاکید دارد.   اهمیت تولید کک سوزنی الکترود گرافیتی اساسی ترین ماده مورد نیاز فولادسازی است که در کشور تولید نمی شود و  صد در صد آن را وارد می شود از طرفی این ماده با ارزش برای فولادسازان دومین موردی بود که از سوی رییس جمهوری امریکا تحریم شد. از طرف دیگر گرافیت به ماده اولیه ای به نام تبدیل کک یا کک سوزنی نیاز دارد الکترود گرافیتی نیز در کوره های قوس الکتریکی وظیفه انتقال دمای مورد نیاز برای ذوب آهن اسفنجی یا آهن قراضه را به عهده دارد و بدین وسیله مذاب تشکیل می شود. فناوری ساخت تبدیل کک یا کک سوزنی تنها در اختیار ژاپن و امریکاست و تولید الکترود گرافیتی را نیز کشورهای معدودی در اختیار دارند اما چند ماه پیش با حمایت معاونت عملی و فناوری ریاست جمهوری یک شرکت متشکل از استادان متالورژی به نام پیشرو پژوهان کربن قفنوس ادعای تولید کک سوزنی در مقیاس ازمایشگاهی را مطرح کرد که فولاد خراسان به دنبال راستی آزمایی آن بر آمد و جلسه های متعددی در این زمینه تشکیل داد. هزینه های مالی ۶ ماه تولید کک سوزنی تامین می شود بهروز اسماعیلی معاون برنامه ریزی فولاد خراسان با بیان اینکه تولید کک سوزنی، ادعای بسیار بزرگی است گفت: از این رو امیدوارم با حمایت و کمک فولادسازان بزرگ، این ادعا لباس عینیت بپوشد تا تولید آزمایشگاهی به تولید نیمه صنعتی و سپس صنعتی برسد. وی با بیان این که قرار است آزمایش عملکردی نخستین تولید الکترود گرافیتی با استفاده از کک سوزنی تولید شده داخلی در کوره های ذوب در فولاد خراسان انجام شود، گفت: تنها حلقه گمشده زنجیره فولاد، الکترود گرافیتی است که در ایران تولید نمی شود. به همین دلیل در ۱۵ سال گذشته، مقامات و مسئولان تاکید کردند که ایران باید به تولید الکترود گرافیتی برسد. معاون برنامه ریزی فولاد خراسان با توضیح اینکه در همین زمینه، کارخانه نوین الکترود اردکان با سهامداری فولاد مبارکه، فولاد خراسان و چند شرکت فولادی و غیرفولادی دیگر تاسیس شد که به دلیل نبود ماده اولیه یعنی «نیدل کک» یا کک سوزنی، هنوز به تولید الکترود گرافیتی نرسیده است گفت: درصورت تولید نیمه صنعتی نیدل کک با این کارخانه نیز به تفاهم خواهیم رسید تا کک سوزنی تولید شده در این کارخانه به الکترود گرافیتی تبدیل شود. بهروز اسماعیلی در ادامه تاکید کرد: مقرر شد در مدت ۶ ماه تمام هزینه های مالی و معنوی تولید کک سوزنی در مقیاس نیمه صنعتی را معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و ۲ فولادساز بزرگ یعنی فولاد مبارکه و فولاد خراسان تامین کنند. او با بیان این که این رخ داد در صورت موفقیت به اتفاق بزرگی در کشور تبدیل خواهد شد، در پاسخ به این پرسش که چگونه و با چه روشی، کک یاد شده تولید می شود، گفت: این فرمول در اختیار این شرکت دانش بنیان قرار دارد اما در حالت معمولی برای تولید نیدل کک نیاز به یک ماده u1608 ویژه است که تا کنون اعتقاد بر این بوده است در ایران وجود ندارد اما این شرکت دانش بنیان ادعا می کند به ماده ای دست یافته که می توان از آن کک تولید کرد.